3 short films on the relation between inmates and personnel,
filmed on the Norwegian State Prison Island Bastøy
‘een andere aanpak’ (15′)
de eerste film geeft een algemene indruk van de Noorse staatsgevangenis Bastøy:
een gevangene: “in een gesloten gevangenis mag je niet zelf nadenken, je mag niks zelf beslissen, dat wordt allemaal voor jou gedaan”
de directeur: “Als ik van jou verwacht dat jij mij respecteert, kun je dat alleen als jij jezelf respecteert, dat jij zelf weet wat respect überhaupt is. Hoe kan een bewaker een gevangene respecteren als hij niet weet wat dat is?”
Om deel 1 van de film te bekijken: klik op bovenstaande foto
‘personeel’ (20′)
de tweede film is gemaakt vanuit het perspectief van de mensen die er werken:
een bewaker: “Je moet leren omgaan met de verantwoordelijkheid die je machtspositie met zich meebrengt”
een bewaker: “Als bewaker beslis je alles. Of iemand naar het toilet mag of kan gaan douchen. Alle elementaire dingen”
Om deel 2 van de film te bekijken: klik op bovenstaande foto
‘gevangene Per Inge’ (14′)
in de derde film is gevangene Per Inge, veroordeeld tot 24 jaar, openhartig over zijn gedachten en gevoelens:
“Als je mij vraagt wat ik in mijn leven ben verloren, is mijn antwoord: mezelf – mijn gezin en alle mensen die mij ooit dierbaar waren”
“Hoe dan ook heb je hulp nodig als je aan het veranderen bent, anders lukt het niet”
“Er zijn een paar bewakers die mij echt hebben geholpen. Dat kan alleen als ze het oprecht menen, en als ik dat zo voel. Het gaat om respect”
Bastøy ziet er weliswaar in vele opzichten anders uit dan een Nederlandse gevangenis, maar de filosofie van waaruit op Bastøy wordt gewerkt sluit niettemin sterk aan bij de waarden die ook in Nederland binnen Modernisering Gevangeniswezen centraal zijn gesteld:
- Respect
- Menswaardigheid
- Vertrouwen
- Ondersteuning
- Interactie / Relatie
Om deel 3 van de film te bekijken: klik op bovenstaande foto
Bastøy laat zien wat het resultaat is wanneer vanuit deze filosofie een gevangenis wordt geleid en hoe detentie dan een fase kan zijn die mensen motiveert om hun leven te veranderen. Frappant is ook hoe de Noorse gedetineerden die uit een gesloten gevangenis op Bastøy komen vaak weken tijd nodig hebben om de eenvoudigste dingen te doen. Ze waren gewend om niets te mogen doen, ze moesten voor de celdeur wachten tot die na een hoornsignaal opengaat: hier krijgen ze meteen de sleutel van hun kamer en een wekker, en zijn daarmee plotseling zelf verantwoordelijk voor hun eigen denken en voelen. Als deze mannen die jarenlang niet zelf mochten nadenken ineens komen te werken in de wasserij of in de keuken, dan blijkt dat een pittige klus.
Deze films zijn gemaakt in samenwerking met het Ministerie van Veiligheid en Justitie, Dienst Justitiële Inrichtingen. Ze zijn bedoeld voor intern gebruik ter bevordering van deskundigheid van de bewaarders in Nederland. Ze worden niet uitgezonden op televisie.
crew:
Jan Wich: camera / Bram Meindersma: geluid / Marianne Kleven: tolk / Maasja Ooms: samenstelling / Frans-Joris de Graaf: productieleiding / Rolf Orthel: productie / Michel Kapteijns: scenario & regie.
Met dank aan Ton Daans, Arie van den Hurk, Thijs Biemans en Julia Siebrecht.
